Khuôn Jig là gì? Thiết kế gia công khuôn Jig

Khuôn Jig là dụng cụ sử dụng phục vụ quy trình lắp ráp, gia công và kiểm tra sản phẩm. Có đến 6 loại khuôn Jig khác nhau với cách gia công khác nhau. Tìm hiểu ngay tại đây:

1. Khuôn Jig là gì? Tác dụng của Khuôn Jig

Khuôn Jig hay còn được gọi là đồ gá, sử dụng để gá các chi tiết hay cụm chi tiết nào đó. Đây là vật dụng cần thiết, là thiết bị sử dụng phụ trợ cho việc cố định để lắp ráp, gia công phôi và kiểm tra sản phẩm. Không chỉ vậy, nó còn có nhiệm vụ xác định vị trí cần thiết của phôi nhằm giữ chặt phôi trong quá trình cắt và gia công đảm bảo độ chính xác cao.

Công dụng của khuôn Jig được thể hiện ở rất nhiều khía cạnh như:

• Cố định phôi khi tiến hành gia công: Giữ phôi chắc chắn đảm bảo không xê dịch và giữ được khoảng cách an toàn giữa các phôi với nhau.
• Xác định nhanh chóng và chính xác vị trí, kích thước của các chi tiết máy so với dao cắt, nâng cao chất lượng của sản phẩm.
• Định hướng gia công trên phôi như: cắt, khoan, doa, mài, khoét,…
• Nâng cao khả năng sản xuất của doanh nghiệp, tạo được các chuyển động phức tạp với các chi tiết khó khăn.
• Góp phần đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa – cơ khí hóa, phát triển máy móc thiết bị với nền tảng công nghệ mới.
• Giúp giảm chi phí nhân công và thời gian cho doanh nghiệp.

Với những công dụng tuyệt vời như vậy, hiện nay khuôn Jig được coi là một thiết bị không thể thiếu khi gia công cơ khí kim loại.

2. Cấu tạo cơ bản nhất của một khuôn Jig – gá

Khuôn Jig có thiết kế đa dạng. Tùy từng mục đích sử dụng của người dùng (lắp ráp sản phẩm, gia công hay kiểm tra) và tùy từng loại phôi, chi tiết máy và chất liệu mà thiết kế các loại khuôn có thể khác nhau. Song, nhìn chung một khuôn Jig cơ bản được cấu tạo từ các bộ phận sau:

• Bộ phận kẹp chặt sản phẩm
• Bộ phận định vị các phần của sản phẩm
• Bộ phận cơ cấu truyền lực của sản phẩm
• Bộ phận cơ cấu quay và phân độ của sản phẩm
• Khuôn Jig có các cơ cấu hướng dẫn
• Phần thân và đế của khuôn Jig
• Khuôn Jig có các cơ cấu kẹp chặt
• Cơ cấu định vị của khuôn Jig

3. Có những loại Khuôn Jig nào?

Khuôn Jig được phân loại theo công dụng bao gồm 6 loại cơ bản là: gá hàn, gá lắp ráp, gá kiểm tra, gá ép nén, gá phay và gá đo độ nhám.

3.1. Khuôn Jig đồ gá hàn

Đồ gá hàn (Welding Jig) là thiết bị gia công phục vụ cho việc hàn các chi tiết có cấu tạo và hình dạng phức tạp. Thanh giằng lớn giữ cho đồ gá hàn ổn định khi đối mặt với áp lực, nhiệt, chuyển động và lực. Kết hợp với công dụng kẹp chặt nâng cao độ chính xác và độ an toàn trong suốt quá trình gia công.

3.2. Khuôn Jig đồ gá lắp ráp

Đồ gá lắp ráp được sử dụng khi cần lắp ghép các chi tiết hoặc cụm chi tiết phức tạp lại với nhau. Vừa đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật vừa rút ngắn thời gian gia công.

Đồ gá lắp ráp góp mặt nhiều trong các công đoạn như: kẹp phôi trong quá trình lắp ráp; làm gá đặt và giữ các chi tiết để lắp ráp; làm biến dạng các chi tiết nhằm phục vụ các công đoạn hàn, ép sản phẩm,…

3.3. Khuôn Jig đồ gá kiểm tra

Được sử dụng khi kiểm tra các chi tiết kỹ thuật, từ lúc bắt đầu sản xuất cho đến khi kết thúc. Đồ gá giữ cố định sản phẩm, không để xê dịch hoặc rung động bởi ngoại lực giúp kỹ sư đo độ dày chi tiết, kiểm tra kích thước,… Từ đó đảm bảo các thành phẩm được sản xuất ra tuân thủ đúng yêu cầu kỹ thuật và bản vẽ.

3.4. Khuôn Jig đồ gá ép nén

Được sử dụng để cố định chi tiết vật liệu trước khi hàn hoặc lắp ráp. Thay thế người lao động giữ chắc chắn và ổn định chi tiết để quá trình gia công an toàn, nhanh chóng hơn.

3.5. Khuôn Jig đồ gá phay

Đồ gá phay có vai trò định vị chi tiết vật liệu để thực hiện quá trình gia công trên các loại máy phay CNC. Do lực cắt tạo ra khá lớn nên cấu tạo vỏ đồ gá phay cũng phải đủ lớn để đảm bảo không xê dịch hay lật ngược sản phẩm.

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại đồ gá phay như: đồ gá phay một chi tiết, đồ gá phay nhiều chi tiết, đồ gá phay tiến dao thẳng, đồ gá phay tiến dao vòng,…

3.6. Khuôn Jig đồ gá đo độ nhám

Đồ gá đo độ nhám được sử dụng để kiểm tra độ nhám của bề mặt chi tiết, sản phẩm trong thời gian ngắn. Doanh nghiệp có thể tiết kiệm tối đa nhân lực, phát hiện ra bề mặt chi tiết không đạt chuẩn nhanh chóng để gia công lại.

4. Tiêu chuẩn của 1 khuôn Jig “chuẩn” là gì?

Sử dụng khuôn jig đạt chuẩn là một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp. Vậy thế nào mới là một khuôn Jig “chuẩn”? Trước hết, nó cần phải đáp ứng 4 tiêu chí cơ bản sau đây:

• Định vị sản phẩm tốt: Nhằm xác định vị trí chính xác các chi tiết với dao/ khoan, đảm bảo quá trình gia công thuận tiện, nhanh chóng, không sai sót.
• Giữ chắc phôi: Đảm bảo các chi tiết khi gia công không bị di chuyển hay xê dịch góp phần nâng cao chất lượng của sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn cho người và tài sản của doanh nghiệp.
• Tối ưu tính kinh tế: Một khuôn Jig có thể sử dụng để gia công nhiều loại vật liệu khác nhau và có độ bền tốt, sử dụng lâu dài, tiết kiệm chi phí sản xuất Jig mới.
• Tối ưu vật liệu: Khi chế tạo cần lựa chọn vật liệu đảm bảo độ cơ tính, như vậy khuôn sẽ không bị co, giãn hoặc thay đổi hình dạng khi sử dụng. Mặt khác vật liệu đó nên có giá thành phải chăng để tối ưu chi phí sản xuất.

Ngoài ra, một khuôn Jig đạt chuẩn cần đáp ứng một số tiêu chí khác như:

• Kết cấu phù hợp với công dụng, thuận tiện (gá đặt dễ dàng, nhanh chóng)
• Đơn giản trong sản xuất, sửa chữa, không cần sử dụng nhân sự cấp cao
• Độ cứng vững, tuổi thọ cao, sử dụng lâu dài
• An toàn cho người dùng và nhà xưởng

Do yêu cầu trong gia công, sản xuất cơ khí của mỗi doanh nghiệp khác nhau, ở mỗi lĩnh vực khác nhau là không giống nhau. Vì vậy các tiêu chí này còn phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của từng doanh nghiệp và tính chất công việc.

5. Làm cách nào để có thể thiết kế khuôn Jig?

Nhìn chung, thiết kế khuôn Jig phục vụ gia công, sản xuất cơ khí không phải là một việc làm đơn giản. Việc này đòi hỏi các kỹ sư thiết kế phải được đào tạo bài bản, có chuyên môn nghiệp vụ cao và phải am hiểu về gia công cơ khí.

Để thiết kế đồ gá chuẩn kỹ sư phải có chuyên môn tốt về cơ khí cũng như hiểu biết nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp bạn chưa thực sự sẵn sàng để thực hiện điều trên, hãy chọn ngay một đơn vị chuyên nghiệp để cộng tác.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, HMC - CNC cam kết mang đến khuôn Jig chất lượng với sự phục vụ tận tâm và chuyên nghiệp nhất. Đội ngũ kỹ sư chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản của HMC sẽ thực hiện tối đa các yêu cầu của khách hàng.

Kỹ sư HMCsẵn sàng tư vấn 24/7 về dịch vụ thiết kế khuôn Jig, khách hàng vui lòng liên hệ qua các kênh:

• Website: hmcgroup.vn
• Hotline: 0879.638.999
• Fanpage: https://www.facebook.com/hmcgroup.vn/
• Địa chỉ: KĐT Mới Quế Võ II, Quế Võ, Bắc Ninh